Tại sao đồng hồ cơ không chạy, hay bị chết? Nguyên nhân và Cách xử lý

Đồng hồ cơ không chỉ là một công cụ đo thời gian mà còn là một kiệt tác kỹ thuật, nơi hàng trăm bộ phận tinh vi phối hợp nhịp nhàng để tạo ra chuyển động chính xác. Tuy nhiên, sau một thời gian sử dụng, bạn có thể gặp tình trạng đồng hồ ngừng hoạt động hoặc chạy không ổn định. Để giúp bạn hiểu rõ hơn, TopWatch sẽ phân tích những nguyên nhân phổ biến khiến đồng hồ cơ không chạy, đồng thời hướng dẫn những cách khắc phục hiệu quả. Nhờ đó, bạn có thể duy trì độ bền và đảm bảo đồng hồ luôn vận hành trơn tru.

Nguyên lý hoạt động của đồng hồ cơ

Đồng hồ cơ hoạt động dựa trên bộ máy cơ học không sử dụng pin, mà vận hành nhờ vào năng lượng từ dây cót. Khi dây cót được lên đầy, nó sẽ giải phóng năng lượng thông qua hệ thống bánh răng và bộ thoát, giúp kim đồng hồ di chuyển một cách nhịp nhàng. Trong đó, bánh xe cân bằng đóng vai trò như một bộ điều tiết, đảm bảo đồng hồ luôn hoạt động với độ chính xác cao.

Hiện nay, đồng hồ cơ được chia thành hai loại phổ biến: đồng hồ tự động (automatic) và đồng hồ lên dây cót bằng tay (hand winding). Đồng hồ tự động có thể tự lên dây cót nhờ vào chuyển động tự nhiên của cổ tay người đeo, trong khi đồng hồ lên dây cót bằng tay yêu cầu người dùng vặn núm chỉnh giờ để nạp năng lượng. Nếu đồng hồ không được đeo thường xuyên hoặc không lên dây cót đúng cách, nó có thể ngừng hoạt động hoặc chạy không ổn định.

Nguyên nhân và cách xử lý đồng hồ cơ không chạy

Đồng hồ cơ không chạy có thể do nhiều nguyên nhân khác nhau, chẳng hạn như hết năng lượng, hư hỏng linh kiện hoặc nhiễm từ trường. Tuy nhiên, để xác định rõ lý do cụ thể, mời bạn tham khảo các thông tin chi tiết dưới đây.

Đồng hồ cơ không chạy do hết cót

Một trong những nguyên nhân phổ biến khiến đồng hồ cơ ngừng hoạt động là do dây cót cạn kiệt năng lượng. Điều này thường xảy ra khi bạn không đeo đồng hồ trong thời gian dài hoặc quên lên dây cót. Khi năng lượng tích trữ không còn, bộ máy bên trong sẽ dừng lại, khiến kim giây không thể di chuyển.

Nếu bạn sử dụng đồng hồ lên dây cót thủ công, hãy vặn núm chỉnh giờ theo chiều kim đồng hồ khoảng 30 đến 40 vòng để nạp đầy năng lượng. Ngược lại, nếu đồng hồ của bạn là loại tự động, hãy đeo trên tay ít nhất 8 tiếng mỗi ngày hoặc lắc nhẹ để bộ máy có thể hấp thụ chuyển động từ cổ tay và tiếp tục hoạt động.

Đồng hồ cơ không chạy do chưa đóng núm

Nếu đồng hồ ngừng chạy dù bạn đã lên dây cót đầy đủ, hãy kiểm tra xem núm chỉnh giờ có được đẩy vào đúng vị trí hay chưa. Trong nhiều trường hợp, sau khi điều chỉnh thời gian, người dùng quên đóng núm hoàn toàn, khiến bộ máy bên trong không thể hoạt động bình thường.

Đặc biệt, với những mẫu đồng hồ chống nước, việc núm vặn không được xoáy chặt không chỉ làm gián đoạn cơ chế vận hành mà còn tạo điều kiện cho nước và bụi lọt vào bên trong, có nguy cơ gây hư hỏng nghiêm trọng.

May mắn là cách khắc phục khá đơn giản. Bạn chỉ cần kiểm tra và đảm bảo núm chỉnh giờ đã được đẩy vào đúng vị trí hoặc xoáy chặt nếu đó là núm vặn chống nước. Nếu sau khi thực hiện bước này mà đồng hồ vẫn không hoạt động, hãy mang đến trung tâm bảo hành để được kiểm tra kỹ lưỡng hơn.

Đồng hồ cơ bị chết do hư hỏng bên trong

Nếu đồng hồ ngừng chạy dù bạn đã lên dây cót đầy đủ, rất có thể bộ máy bên trong đã gặp sự cố. Một số nguyên nhân phổ biến có thể kể đến như bánh răng bị kẹt hoặc gãy, dây cót bị đứt hoặc bộ thoát bị hỏng. Những vấn đề này không chỉ ảnh hưởng đến khả năng hoạt động của đồng hồ mà còn có thể gây hư hỏng nghiêm trọng hơn nếu không được xử lý kịp thời.

Trong trường hợp này, bạn không nên tự tháo rời hay tìm cách sửa chữa, vì điều đó có thể làm tình trạng trở nên tệ hơn. Thay vào đó, hãy mang đồng hồ đến trung tâm bảo hành hoặc thợ sửa chữa chuyên nghiệp để được kiểm tra và khắc phục đúng cách. Việc sửa chữa đúng kỹ thuật không chỉ giúp đồng hồ hoạt động trở lại mà còn đảm bảo độ bền lâu dài của bộ máy.

Đồng hồ cơ bị chết do khô dầu

Dầu bôi trơn trong đồng hồ cơ đóng vai trò quan trọng trong việc giảm ma sát giữa các bánh răng, giúp bộ máy vận hành trơn tru và kéo dài tuổi thọ. Tuy nhiên, sau một thời gian sử dụng, dầu có thể bị khô hoặc bay hơi, khiến các bộ phận bên trong bị mài mòn. Điều này không chỉ ảnh hưởng đến độ chính xác của đồng hồ mà còn có thể khiến nó chạy chậm hoặc thậm chí ngừng hoạt động.

Để duy trì hiệu suất tốt nhất, bạn nên đưa đồng hồ đi bảo dưỡng định kỳ. Đối với đồng hồ tự động, thời gian bảo dưỡng lý tưởng là từ 1,5 đến 2 năm/lần, trong khi đồng hồ lên dây cót bằng tay nên được bảo dưỡng hàng năm. Việc tra dầu đúng kỹ thuật không chỉ giúp giảm hao mòn mà còn đảm bảo đồng hồ hoạt động chính xác và bền bỉ theo thời gian.

Đồng hồ cơ không chạy do bị từ hóa

Một trong những nguyên nhân ít được biết đến nhưng khá phổ biến khiến đồng hồ hoạt động không chính xác là tình trạng bị từ hóa. Khi tiếp xúc với từ trường mạnh từ các thiết bị điện tử như: điện thoại, loa, laptop hoặc nam châm, các linh kiện kim loại bên trong đồng hồ có thể bị nhiễm từ, gây ảnh hưởng trực tiếp đến độ chính xác của bộ máy.

Dấu hiệu nhận biết đồng hồ bị từ hóa bao gồm chạy nhanh hoặc chậm bất thường, thậm chí có thể dừng hoạt động đột ngột mà không rõ nguyên nhân. Để kiểm tra, bạn có thể đặt đồng hồ gần một chiếc la bàn: nếu kim la bàn dao động mạnh, điều đó cho thấy đồng hồ đã bị nhiễm từ.

Trong trường hợp này, cách khắc phục hiệu quả nhất là mang đồng hồ đến trung tâm bảo hành hoặc thợ sửa chữa chuyên nghiệp để được khử từ bằng máy chuyên dụng. Quá trình này diễn ra nhanh chóng và giúp đồng hồ lấy lại độ chính xác ban đầu. Để hạn chế tình trạng nhiễm từ trong tương lai, bạn nên tránh đặt đồng hồ gần các thiết bị phát ra từ trường mạnh trong thời gian dài.

Mẹo hay bảo quản đồng hồ cơ đúng cách

Để đồng hồ cơ luôn hoạt động ổn định và bền bỉ theo thời gian, bạn nên tuân thủ các nguyên tắc bảo quản quan trọng sau:

• Tránh tiếp xúc với nước và va đập mạnh: Hạn chế đeo đồng hồ khi tắm, bơi lội hoặc tham gia các hoạt động có cường độ cao, vì nước và chấn động mạnh có thể ảnh hưởng đến bộ máy bên trong.
• Giữ khoảng cách với thiết bị có từ trường: Tránh đặt đồng hồ gần điện thoại, loa, tivi, laptop hoặc các thiết bị có nam châm, vì từ trường có thể làm sai lệch cơ chế hoạt động và ảnh hưởng đến độ chính xác.
• Lên dây cót đúng cách: Nếu sử dụng đồng hồ lên dây cót bằng tay, hãy thực hiện vào cùng một thời điểm mỗi ngày và tránh vặn quá căng, vì điều này có thể làm đứt lò xo cót hoặc gây hư hỏng không mong muốn.
• Bảo dưỡng định kỳ: Mang đồng hồ đến trung tâm bảo hành chuyên nghiệp để kiểm tra, vệ sinh và tra dầu theo khuyến nghị của nhà sản xuất. Việc bảo dưỡng thường xuyên giúp đảm bảo đồng hồ hoạt động trơn tru và kéo dài tuổi thọ của bộ máy.

Tuy nhiên, có một tình huống khác mà nhiều người gặp phải là đồng hồ mới mua về nhưng lại không chạy. Vậy tại sao đồng hồ mới lại gặp phải tình trạng này? Hãy đọc ngay bài viết “Đồng hồ mới mua không chạy” để tìm hiểu nguyên nhân và cách khắc phục hiệu quả!

Kết luận

Việc hiểu rõ nguyên nhân đồng hồ cơ không chạy và hay bị chết không chỉ giúp bạn dễ dàng khắc phục khi gặp sự cố mà còn góp phần duy trì độ chính xác và độ bền của đồng hồ theo thời gian. Tuy nhiên, nếu đồng hồ gặp trục trặc mà bạn không thể tự xử lý thì, tốt nhất hãy mang đến trung tâm sửa chữa chuyên nghiệp để được kiểm tra và khắc phục đúng cách. Bên cạnh đó, đừng quên bảo dưỡng định kỳ để đảm bảo bộ máy luôn vận hành trơn tru và kéo dài tuổi thọ của đồng hồ.