Tourbillon là gì? Tại sao đồng hồ Tourbillon lại đắt tiền đến vậy?

Trong thế giới đồng hồ cao cấp, Tourbillon luôn được nhắc đến như một trong những cơ chế phức tạp và danh giá nhất. Không chỉ xuất hiện trên những chiếc đồng hồ có giá trị rất cao, Tourbillon còn được xem là thước đo trình độ chế tác của một thương hiệu. Vậy Tourbillon là gì, cơ chế này ra đời nhằm giải quyết vấn đề gì? Cùng TopWatch điểm nhanh qua một số thông tin nhé.

Tourbillon là gì?

Tourbillon là một cơ chế cơ học trong đồng hồ, trong đó toàn bộ bộ thoát và bánh lắc được đặt trong một lồng xoay liên tục, nhằm trung hòa ảnh hưởng của trọng lực lên chuyển động của bộ máy.

Được phát minh vào cuối thế kỷ 18, Tourbillon không chỉ là giải pháp kỹ thuật cho vấn đề sai số, mà còn trở thành một trong những biểu tượng tiêu biểu nhất của nghệ thuật chế tác đồng hồ cơ.

Tourbillon ra đời để giải quyết vấn đề gì?

Ở thời kỳ đầu, đồng hồ chủ yếu tồn tại dưới dạng đồng hồ bỏ túi. Những chiếc đồng hồ này thường được đặt cố định trong túi áo và duy trì một tư thế trong thời gian dài. Khi đó, trọng lực tác động không đồng đều lên bộ thoát và bánh lắc, khiến đồng hồ dễ phát sinh sai số theo từng vị trí.

Tourbillon ra đời như một lời giải cho bài toán này. Bằng cách xoay toàn bộ bộ thoát theo chu kỳ, cơ chế Tourbillon giúp các sai số do trọng lực gây ra ở một vị trí được bù trừ bởi vị trí khác, từ đó cải thiện độ chính xác trung bình của đồng hồ.

Cơ chế Tourbillon hoạt động như thế nào?

Cấu tạo cơ bản của Tourbillon

Một Tourbillon tiêu chuẩn bao gồm:

• Lồng Tourbillon
• Bộ thoát (escapement)
• Bánh lắc (balance wheel)

Mỗi linh kiện đều đòi hỏi độ chính xác gần như tuyệt đối, bởi chỉ một sai lệch rất nhỏ cũng có thể ảnh hưởng đến toàn bộ hoạt động của bộ máy.

Nguyên lý xoay của Tourbillon

Trong cấu hình phổ biến nhất, lồng Tourbillon hoàn thành một vòng xoay 360 độ trong khoảng 60 giây. Nhờ chuyển động liên tục này, các sai số phát sinh do trọng lực ở từng vị trí riêng lẻ sẽ được phân tán và trung hòa, giúp bộ máy đạt độ ổn định cao hơn so với khi đứng yên ở một tư thế cố định.

Tourbillon có thực sự giúp đồng hồ chính xác hơn không?

Xét trong bối cảnh lịch sử, Tourbillon thực sự mang lại hiệu quả rõ rệt đối với đồng hồ bỏ túi, nơi đồng hồ thường đứng yên trong một tư thế cố định suốt thời gian dài.

Tuy nhiên, với đồng hồ đeo tay hiện đại thì tình hình đã khác:

• Đồng hồ được đeo và di chuyển liên tục
• Công nghệ chế tác và vật liệu đã tiến bộ vượt bậc
• Sai số do trọng lực không còn là vấn đề lớn

Vì vậy, vai trò cải thiện độ chính xác của Tourbillon trong đồng hồ hiện đại không còn mang tính quyết định.

Tourbillon ngày nay mang giá trị gì?

Trong thế giới đồng hồ hiện đại, Tourbillon đại diện cho ba giá trị cốt lõi:

• Giá trị kỹ thuật: bởi việc chế tác và lắp ráp một Tourbillon đòi hỏi trình độ cơ khí rất cao.
• Giá trị thẩm mỹ: khi chuyển động của lồng Tourbillon mang lại trải nghiệm thị giác sống động và đầy cuốn hút.
• Giá trị sưu tầm: bởi Tourbillon thường được xem như “bài kiểm tra tay nghề” và tuyên ngôn kỹ thuật của các thương hiệu đồng hồ cao cấp.

Các loại Tourbillon phổ biến hiện nay

Dựa trên cấu trúc và mức độ phức tạp, Tourbillon hiện nay có thể chia thành 4 loại tiêu biểu dưới đây.

Tourbillon đơn (Single-axis)

Tourbillon đơn là dạng nguyên bản và nền tảng nhất, với lồng xoay quanh một trục duy nhất. Đây là cấu trúc gần nhất với thiết kế ban đầu của Abraham-Louis Breguet, mang giá trị lịch sử và kỹ thuật thuần khiết.

Trong sưu tầm, single-axis tourbillon thường được đánh giá cao bởi tính chuẩn mực và sự cân bằng giữa kỹ thuật và tính ứng dụng.

Double Tourbillon

Double tourbillon sử dụng hai cơ chế tourbillon độc lập hoặc hệ thống tourbillon kép phức tạp hơn. Giá trị của dạng này không nằm ở việc cải thiện độ chính xác, mà ở mức độ phức tạp trong thiết kế và lắp ráp, thể hiện rõ tham vọng kỹ thuật của nhà sản xuất.

Flying Tourbillon

Flying tourbillon loại bỏ cầu đỡ phía trên, khiến lồng tourbillon trông như đang “bay” trong không gian. Cấu trúc này đòi hỏi độ chính xác và hoàn thiện cực cao, bởi toàn bộ cơ chế chỉ được cố định từ một phía. Giá trị lớn nhất của flying tourbillon nằm ở tính thẩm mỹ và độ tinh xảo.

Multi-axis Tourbillon

Multi-axis tourbillon cho phép lồng xoay trên hai hoặc nhiều trục, tạo chuyển động ba chiều liên tục. Dù về lý thuyết có thể trung hòa sai số theo nhiều hướng, trong thực tế hiện đại, dạng tourbillon này chủ yếu mang giá trị trình diễn và sưu tầm, thể hiện đỉnh cao tham vọng cơ khí của thương hiệu.

Vì sao đồng hồ Tourbillon lại đắt?

Đồng hồ Tourbillon có giá cao không chỉ vì tên gọi, mà bởi sự kết hợp của nhiều yếu tố: độ phức tạp cực lớn trong thiết kế, tỷ lệ sai hỏng cao trong quá trình chế tác, thời gian hoàn thiện kéo dài và yêu cầu tay nghề thủ công bậc thầy. Trên thực tế, mỗi chiếc đồng hồ Tourbillon thường cần đến hàng trăm giờ làm việc, điều mà rất ít nhà sản xuất có thể thực hiện ở quy mô lớn.

Có nên mua đồng hồ Tourbillon không?

Nếu bạn ưu tiên tính thực dụng, độ chính xác và chi phí hợp lý, những bộ máy cơ hiện đại không có Tourbillon vẫn đáp ứng rất tốt. Ngược lại, nếu bạn trân trọng nghệ thuật cơ khí, giá trị sưu tầm và mong muốn sở hữu một biểu tượng kỹ thuật, đồng hồ Tourbillon là lựa chọn mang ý nghĩa tinh thần và đẳng cấp rõ rệt hơn là lợi ích thực dụng.

Câu hỏi thường gặp về Tourbillon

Tourbillon có cần thiết trong đồng hồ hiện đại không?

Trong bối cảnh đồng hồ hiện đại, tourbillon không còn là cơ chế bắt buộc để cải thiện độ chính xác. Nhờ tiến bộ về vật liệu, công nghệ gia công và thiết kế bộ máy, nhiều đồng hồ cơ ngày nay có thể đạt độ ổn định rất cao mà không cần đến tourbillon.

Đồng hồ Tourbillon có bền không?

Đồng hồ tourbillon có thể rất bền nếu được chế tác đúng tiêu chuẩn và bảo dưỡng đúng cách.

Tuy nhiên, do cấu trúc phức tạp và số lượng linh kiện chuyển động lớn, tourbillon nhạy cảm hơn với va đập và sai lệch điều chỉnh so với các bộ máy cơ thông thường. Vì vậy, độ bền của đồng hồ tourbillon phụ thuộc nhiều vào tay nghề nhà sản xuất và quy trình bảo dưỡng hơn là bản thân cơ chế này.

Tourbillon có dùng cho đồng hồ đeo tay hay chỉ đồng hồ bỏ túi?

Tourbillon ban đầu được phát minh cho đồng hồ bỏ túi, ngày nay, tourbillon được ứng dụng rộng rãi trên đồng hồ đeo tay, chủ yếu vì giá trị kỹ thuật và thẩm mỹ. Dù môi trường hoạt động đã thay đổi, tourbillon trên đồng hồ đeo tay vẫn giữ vai trò như một tuyên ngôn về năng lực chế tác của thương hiệu.

Có Tourbillon giá rẻ không?

So với mặt bằng chung của đồng hồ cơ, tourbillon hiếm khi được xem là “giá rẻ”, bởi mức độ phức tạp trong thiết kế và lắp ráp vốn đã rất cao. Một số mẫu tourbillon có giá thấp hơn so với các thương hiệu truyền thống lâu đời, nhưng vẫn nằm trong phân khúc cao cấp.

Kết luận

Tourbillon không còn là giải pháp bắt buộc để tăng độ chính xác, nhưng vẫn giữ vị thế đặc biệt như biểu tượng của đỉnh cao chế tác đồng hồ cơ. Giá trị thật sự của Tourbillon nằm ở kỹ thuật, thẩm mỹ và ý nghĩa sưu tầm mà nó đại diện. Hiểu đúng điều này sẽ giúp bạn đánh giá Tourbillon một cách tỉnh táo và phù hợp với nhu cầu của chính mình.